‫ apajahrom بلاگ

به طور کلی می توان چنین استنباط نمود افرادی که برای استفاده از رسانه ای مانند اینترنت برنامه و شناخت درستی نداشته باشند، مقهور آن خواهند شد و تحت تأثیر آن سبک زندگی شان نیز دستخوش تغییر خواهد شد. چرا که ماهواره، اینترنت و وسایل ارتباط جمعی در عصر فناوری تلاش می کند سبک زندگی و نوع پوشش و رفتار مردم در دهکدة جهانی را تا حد زیادی مشابه هم سازد؛ اما هیچ کس بدون پذیرفتن هویت واقعی خود که تحت تأثیر دین، سنّت و رسوم کشورش می باشد، نمی تواند به سبک صحیحی از زندگی دست یابد.
در این متنسعی بر این است تا جنبه های مثبت و منفی تأثیر رسانه اینترنت بر سبک زندگی فرد و خانواده ایرانی، به صورت مختصر مورد بررسی قرار گیرد.

تأثیرات مثبت اینترنت بر سبک زندگی:
افزایش کیفیت و کمیت تحقیقات علمی، نزدیک شدن مردم به هم، برقراری ارتباط صوتی و تصویری با اقتصادی ترین روش، صرفه جویی در وقت و هزینه

کوچک شدن جهان و رشد فرهنگی
بسیاری را به این باور رسانده است که اینترنت عامل بسیاری از تغییرات فرهنگی و تکنولوژیک در حوزه های مختلف زندگی روزمره است؛ منشأ این برداشت از این ویژگی نشات می گیرد که اینترنت متنوع ترین و سهل الوصول ترین گونه رسانه هاست.

خدمات آموزشی و پژوهشی
شک نیست که اینترنت و ظرفیت های موجود در آن با کنار گذاشتن محدودیت های زمانی و مکانی و با امکان استفاده از کلیه قالب های سمعی و بصری موجود می توانند نظام یادگیری را متحول سازد.

ارایه خدمات به «شهروند الکترونیک»
در واقع «ارایه خدمات ارتباطی»، کارکرد پرمصرف و اصلی اینترنت است؛ و یکی از عوامل عمده جذب و علاقه مند شدن افراد جهت استفاده از اینترنت می باشد.

مفهوم دیگری که در تعیین سبک زندگی جامعه تأثیر به سزایی خواهد داشت، «دولت الکترونیک» است؛ که استفاده از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی به منظور ارائه خدمات دولتی، به صورت به هنگام و مستقیم به شهروندان می باشد. دولت الکترونیک به افراد تسهیلات لازم جهت دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی و فرصت های گسترده تر برای مشارکت در فرایندها را ارائه می نماید.

توسعه اقتصادی و تجارت الکترونیک
اینترنت هزاران شغل برای کارکنان صنایع رسانه ای فراهم ساخته و به صورت غیرمستقیم برای میلیون ها خانواده دیگر شرایطی را فراهم کرده تا زندگی خود را از طریق فعالیت های مربوط به اینترنت تأمین کنند.
در تعریف تجارت الکترونیک گفته شده است این تجارت تمام فرآیند توسعه، بازاریابی، فروش، تحویل، خدمات و پرداخت الکترونیکی برای محصولات و خدمات مبادله شده در بازارهای شبکه ای و جهانی مشتریان را در بر می گیرد. استفاده از تجارت الکترونیک مزایای بسیاری دارد؛ از جمله: صرفه جویی در هزینه ها، کاهش هزینه مبادلات، افزایش کارآیی، تغییر فرآیندهای مدیریت و تأسیس بنگاه های اقتصادی، کاهش هزینه کاوش، دسترسی بیشتر و راحت تر به اطلاعات، تعدیل قدرت بین تولیدکننده و مصرف کننده، کاهش محدودیت ورود به بازار، افزایش رقابت، کاهش سود انحصاری و....

کودکی و نوجوانی دوره خاصی از زندگی است که از نظر ماهیت با دوره‌های قبل و بعد از خود بسیار متفاوت است. یکی از ویژگیهای نوجوانی استقلال طلبی است که ممکن است نوجوان تحت تاثیر بلوغ جنسی رفتارهای خطر آفرین داشته باشد.

در این دوران معمولا نوجوان افق و آرزوهای آرمان‌نگرایانه برای خود ترسیم می‌کند و چون بیشتر مواقع دست یافتن به این ایده‌آل‌ها از طریق فعالیتهای در دسترس برایش امکانپذیر نیست دچار یاس و ناامیدی می‌شوند.گاهی حتی آنان ارزشهای خانواده خود و جامعه را نمی‌توانند بپذیرند و به آنها اعتراض دارند و یا به روشهای مختلف: رفتارهای آرام، پرخاشگرانه و گاهی نابهنجار، پرخطر و آسیب‌رسان مانند فرار از خانه نشان می‌دهند. در واقع گاهی ویژگیهای نوجوانی توام با حساسیت های زیادی است.

ویژگی دیگری که دوران نوجوانی را حساس کرده است فضای مجازیست که به راحتی در دسترس اکثر نوجوانان قرار دارد.

زمان استفاده از فضای مجازی رابطه نوجوان با خانواده در ابتدا مقداری با تشنج روبرو می شود و اگر خانواده آگاه نباشد و هوشمندانه رفتار نکند ، در پیچ و تاب حوادث زنذگی نوجوان به بازی های زرد روی آورد و از طرف دیگر دیگر پدیده انسجام و هویت یابی در نوجوانی پدیدار می شود. به عبارت دیگر نوجوانی دوره شکننده ای محسوب می شود و نمی توان آن را دست کم گرفت.

رعایت چه مواردی استفاده‌ی امن‌تری در فضای مجازی را بوجود می‌آورد؟

-مشخص‌کردن چهارچوب های استفاده از فضای مجازی

-نظارت کافی، بجا و به موقع والدین

- در اختیار گذاشتن محتوای مناسب برای نوجوان

- استفاده از موتورهای جست و جو مخصوص کودکان و نوجوانان

- استفاده از سیم کارت های ویژه کودکان و نوجوانان

- وضع قوانین در استفاده از فضای مجازی که مورد قبول همه در خانواده است و رعایت آن

- تعیین مدت زمان محدود در استفاده از بازی های رایانه ای و فضای مجازی

- عدم دسترسی کودک و نوجوان به صفحات شخصی والدین در شبکه های اجتماعی

- عدم عضویت کودک و نوجوان در شبکه و گروه هایی که ویژه بزرگسالان است

- نصب نرم افزارهای کنترل کودک و نوجوان بر روی گوشی یا تبلت های آنان

- آگاه کردن کودک و نوجوان از خطرات دنیای مجازی

- آموزش استفاده درست و صحیح از فضای مجازی

- تشویق و همراهی والدین با کودک و نوجوان تا آن ها محیط خانواده را از هر محیطی امن تر بدانند و محیط گرم خانواده را به فضای مجازی ترجیح ندهند

- یادآوری به کودک و نوجوان در این مورد که هر اتفاقی که برای آن ها رخ دهد باز شما آن ها را دوست خواهید داشت

- اطلاعات کافی والدین درخصوص محتوای بازی های رایانه ای

- همراهی والدین با کودک و نوجوان در استفاده از بازی های رایانه ای و فضای مجازی

- آموزش رفتارهای خود کنترلی به نوجوان

- از بین بردن شکاف نسلی بین والدین و فرزندان

اینترنت در دنیای کنونی هویت نسل کودک و نوجوان را در ابعاد مختلف فکری و اخلاقی چنان تحت تاثیر قرار داده که آسیب های اجتماعی حاصل از آن ارتباط تنگاتنگی با مقوله فناوری اطلاعات و جهانی شدن پیدا کرده است. استفاده خارج عرف از اینترنت، سبب ایجاد وابستگی روانی و فکری می شود به گونه ای که برخی از کاربران به یک فضای غیرواقعی پناه می برند و در آن روزگار می گذرانند.

پژوهش ها نشان می دهد که درصد بالایی از کودکان و نوجوانان از اینترنت برای فعالیت هایی نظیر دوست یابی، بازی و ارتباط با یکدیگر استفاده می کنند و محیط جذاب و به ظاهر صمیمانه سایت های اینترنتی سبب می شود که کاربران بدون آن که گذر زمان را حس کنند، در آنها فعالیت داشته باشند و برنامه های سایت را لذت بخش تر از ارتباط با والدین خویش بدانند و در نتیجه، ارتباطات، رفتار و زندگی اجتماعی آنها با اختلال روبرو می شود.

اینک با فراگیر شدن اینترنت و دسترسی بیشتر افراد به آن، جامعه با ابعاد مختلف این مقوله روبرو است که از جمله می توان به چالش ‌های اینترنتی اشاره داشت که می تواند سبب تقویت خلاقیت افراد شوند زیرا این چالش ها در واقع بازی ‌هایی هستند که در آنها فرد با کمک ذهن خویش می تواند مسایل مطرح شده در آنها را حل کند اما باید دانست برخی از این چالش ها فرد را مجبور به تخریب، کشتن، از میان بردن و سرکوب می‌کند. از بازی‌هایی که در این گروه قرار می‌گیرند، می‌توان به بازی‌های جنگی اشاره کرد. اینگونه افرادی که به این بازی ها می پردازند، خشن، پرخاشگر، ضد اجتماع، قانون شکن، ناهنجار و عصبی خواهند شد.

برخی از چالش های فضای مجازی را در اینجا به اختصار بیان می کنیم:

-گسترش بازی های اینترنتی و علاقه به ماجراجویی
گسترش بازی های رایانه ای و علاقه به ماجراجویی از جمله آثار پیشرفت دنیای مجازی و چالش های اینترنتی است که به طور ناخودآگاه آنان را در مسیر دلخواه سازندگان آن هدایت می کند.

- تغییر فرهنگ و چالش های فضای مجازی
بازی های اینترنتی برای بیشترین سرعت و کمترین کنترل طراحی شده اند، بنابراین کنترل حوزه اخلاق در آن دشوار است و رفتار کاربران را به گونه ای جهت دهی می کنند که از آنها در حمله به دیگران بهره ببرند. همچنین محتوای ناشایست و مستهجن برخی برنامه ها از دیگر معضل های فضای مجازی به شمار می رود که نوجوانان و جوانان را گرفتار می کند.

-تغییر در تفکر افراد با بازی های اینترنتی نامناسب
بازی های اینترنتی در مرحله های مختلف افراد را با چالش هایی روبرو می سازندو ناگزیر به پذیرفتن این موارد می کنند. گاهی اوقات در این بازی ها، مرگ و خودکشی بالاترین امتیاز را به خود اختصاص می دهد و وقتی فکر نوجوان و جوان درگیر این چالش ها می شود، مجبور به انجام دادن آخرین مرحله خواهد بود زیرا در صورت نپذیرفتن از گروه طرد و صفت های ناشایستی همچون ترسو و ضعیف بودن به آنان اطلاق می شود که این برای این قشر بسیار اهمیت دارد. خودکشی آخرین تصمیمی است که این بازی های برای فرد به وجود می آورند. دوری از خانواده، پیدا کردن همسالان همفکر، ضعف در درس و منزوی شدن از دیگر آسیب های این گونه بازی های رایانه ای به شمار می رود. همچنین گسترش این نوع بازی ها در درون نوجوانان و جوانان انرژی های کاذبی ایجاد می کند و به طور ناخودآگاه خشونت را در آنان افزایش می دهد. ناآگاهی و نداشتن سواد کافی برخی خانواده ها نیز سبب می شود تا کودکان به دنیای بازی های رایانه ای راه پیدا کنند و با چالش های پرخطری روبرو شوند.

- پرداخت هزینه های هنگفت برای بازی های اینترنت
با توجه به اینکه جمع آوری بازی های غیرمجاز و دور کردن آنها از دسترس کاربران ناممکن است، می توان با تولید بازی هایی در داخل کشور همگون با فرهنگ ملی به رقابت آنان پرداخت. همچنین رسانه ها در معرفی و شناساندن آسیب های احتمالی این بازی ها نقش اساسی دارند. آگاهی بخشی به خانواده ها درباره آسیب های ناشی از بازی های رایانه ای از دیگر اقدام های لازم است زیرا باید به افراد آگاهی داد تا نسبت به انتخاب نوع بازی های رایانه ای متناسب با سن فرزندان خویش دقت داشته باشند و با اختصاص دادن زمانی خاص برای بازی رایانه ای بکوشند تا تعامل خود را با آنها حفظ کنند.

-  نیاز به دیده شدن عاملی برای ورود به چالش های اینترنتی
کودکان و نوجوانان از لحاظ سنی علاقه زیادی به دیده شدن و سرگرمی دارند و ورود به دنیای بازی های اینترنتی برای آنها بسیار مهم به شمار می رود. آنها برای جلب توجه بیشتر وارد چالش ها می شوند و با عضویت در گروه های مختلف می توانند در مسیر اینگونه بازی ها قرار بگیرند. علاقه به دیده شدن سبب می شود تا در پایان برخی از این چالش ها که به مرگ شخص می انجامد، افراد هنگام خودکشی با انتشار فیلم هایی از خود جلب توجه کنند. با بررسی ماهیت بازی‌های رایانه‌ای مشخص می شود که در این بازی ها، کاربران یا همدیگر را می کشند یا خودشان کشته می‌شوند.

-  نقش خانواده در انتخاب بازی های رایانه ای فرزندان
نبود برنامه ریزی مناسب برای آموزش می تواند کودکان و نوجوانان را به این نوع فضاهای خطرناک مجازی نزدیک کند. بنابراین اگر والدین به عنوان الگوی کودکان خواسته ها و تمایلات خود را بر مبنای ارزش های اسلامی و دینی چون آرامش و محبت قرار دهند، کودکان تمایل بیشتری به گذراندن اوقات خود با آنان خواهند داشت. تقویت بُعد ارزشی افراد در جامعه نیز خواهد توانست هدفمندی آنها را تحت تاثیر قرار دهد و این مهم زیاده روی در بازی هایی را که تنها هیجان و سرگرمی به دنبال دارند، تعدیل می کند.

وزارت ارتباطات با اعلام اینکه فضای مجازی و حضور در آن، مانند یک چاقوی دولبه می ماند که از یک سو دارای مزایا و منافعی است و از سوی دیگر اگر بر نحوه ی استفاده از آن نظارت و بر تأمین محتوایی که در اختیار کودک قرار می گیرد، برنامه ریزی و کنترل صورت نگیرد آسیب های جبران ناپذیری را برای کودک و نوجوان در پی خواهد داشت.

باید توجه داشت که فضای مجازی علاوه بر آنکه باعث سلب فعالیت فیزیکی کودک در محیط­های طبیعی شده و وی را از کسب مهارت­های اجتماعی، تحرک و کارهای فیزیکی بازداشته، باعث اختلال در آموزش، فرهنگ رفتاری، تربیت اخلاقی و مهارت­های گفتاری می­شود. اما از سوی دیگر، ارائه محتوای سالم و کنترل شده متناسب با شرایط سنی و جنسیتی کودک در این فضا، می تواند کمک قابل توجهی به تربیت و حتی رشد فیزیکی و ارتقای مهارت­های جسمانی کودک کند..

یکی از راه های جلوگیری از مخاطرات فضای مجازی، برنامه ریزی، کنترل و نظارت بر استفاده و حضور فرزندان در فضای مجازی توسط والدین است.

این کنترل شامل پالایش محتوا براساس سن فرزند ، کنترل های کاربردی براساس اعمال محدودیت زمانی و دسترسی، مدیریت استفاده از اینترنت یا رایانه براساس زمان ، محتوا و سن فرزند و نیز نظارت و مشاهده موقعیت مکانی و نوع فعالیت و دسترسی­های فرزند است.

از این رو و در قالب پیش نویس سند صیانت از کودکان، وزارت ارتباطات نام ۷اپلیکیشن فارسی را به عنوان نرم افزارهای کنترل کودکان از سوی والدین اعلام کرد:

۱- نرم افزار کنترل والدین توسعه راهکارهای هوشمند امین (انارستان) برای سیستم عامل های اندروید

۲- نرم افزار دنیای درسا در قالب دو اپلیکیشن مجزا برای کودک و والدین

۳-  نرم افزار کنترل والدین سانیار به عنوان نرم افزار گوشی یابی و کنترل کودک

۴-  سامانه مراقبت از خانواده در دنیای مجازی با نام SFP

5-  برنامه کنترل فرزند شقایق

6-  نرم افزار کنترل تماس و پیامک فرزند شارکو

7-  نرم افزار صدف پاساد سیستم پالایش خانگی

از جمله قابلیت هایی که این نوع نرم افزارها ارائه می دهند عبارت اند از:
-  امکان اجازه اتصال یا عدم اتصال به اینترنت wifi
-  امکان اجازه دسترسی به حافظه گوشی
-  امکان اجازه دسترسی به Bluetooth
-  کنترل و نظارت کامل بر تماس‌های ورودی و خروجی
-  کنترل و نظارت کامل بر پیامک‌های تلفن همراه فرزندان
- کنترل  انتقال اطلاعات از طریق پست الکترونیکی
-  کنترل و نظارت زمانی و اجرایی بر نرم‌افزارهای نصب‌شده و نرم افزارهایی که فرزندان می خواهند بر روی تلفن همراه خود نصب کنند
-  کنترل مرورگر اینترنت
-  موقعیت‌یابی مستمر فرزند
- پیام‌های شبکه های اجتماعی

-   مسدودسازی برنامه‌ها و وب‌سایت‌ها

 نظارت والدین در ویندوز 8
قابلیتی که در ویندوز هشت اعمال شده است با نرم افزارهایی که پیش تر معرفی کردیم، تفاوت دارد. در ویندوز هشت قابلیتی با عنوان Family Safety  برای کاربران درنظر گرفته شده که نسبت به نسخه های قبلی آن در ویندوزهای پیشین بسیار قدرتمندتر و کاربردی تر شده است. از جمله قابلیت های این نرم افزارها برای والدین عبارت است از:
-  تنظیم سطح فیلترینگ وبسایت ها
-  ارسال گزارش از فعالیت های انجام شده به آدرس ایمیلی به توسط کاربر اصلی ثبت شده است
-  نظارت و ایجاد محدودیت در دسترسی به اپلیکیشن های فروشگاه ویندوز
-  تعیین محدودیت زمانی برای استفاده از رایانه

Family options در ویندوز 10

در ویندوز 10  هم گزینه Family optionsوجود دارد که خانواده‌های مدرن در همه اندازه‌ها و مکان‌ها وارد می‌شوند. به شما کمک می‌کنیم تا فرزندانتان را در حالت آنلاین امن‌تر نگه‌دارید، با هم سرگرم شوید و حتی زمانی که دور از یکدیگر هستید، همواره با هم در ارتباط باشید.

قابلیت های Family options

امکان دسترسی را برای کودکان فراهم کنید - و در عین حال آنها را امن‌تر نگه دارید

تنظیم محدودیت‌های زمانبندی صفحه

مسدود کردن محتوای نامناسب

اجتناب از هزینه غافگیرانه

و....

در همین حال ابزارهای کنترل والدین رایج در دنیا که با هدف مسدودسازی دسترسی کودکان به وبسایتهای غیراخلاقی و کنترل و نظارت والدین برآنها عرضه شده به شرح زیر است:

Family cyber Alert

Qustodio

Webwatcher

Net nanny

MC Afee safe eyes

Pc Pandora

Spy agent

E balster

Spector pro

می توان به جرات بیان کرد که امروزه تلفن های همراه یک وسیله ی مهم و کاربردی و همچنین حیاتی و موثر در زندگی نوجوانان و کودکان می باشد. این نسل از جامعه بسیار به تلفن های همراه خود وابسته می باشند و آن را به مانند یک ابزار همه کاره نگاه می کنند. تلفن های هوشمند برای این قشر یکی از مهمترین دارایی هایشان محسوب می شود و آن را جز یکی از سه دارایی اصلی خودشان عنوان می کنند.

امروزه نرم افزارهای متعددی به منظور جهت یابی و یافتن مسیر وجود دارد که می تواند کمک های شایان توجهی را به والدین برای یافتن موقعیت فرزندان خود و همچنین به کودک و نوجوانان برای یافتن مسیر خود نماید، اما این خطر نیز وجود دارد که موقعیت فرزندان شما با افراد غریبه به اشتراک گذاشته شود. این وظیفه به عهده ی ماست که کودکان و نوجوانان را برای استفاده صحیح از این ابزارها و همچنین خطرات آنها آموزش دهیم. تلفن های هوشمند وسیله ای مناسب جهت مشاهده فیلم، بازی کردن و همچنین استفاده از شبکه های فیلم و تصویر می باشند، اینگونه سرگرمی ها می تواند به دلیل محتوای نامناسب و عدم نظارت آسیب های روحی و روانی جدی را به دنبال داشته باشد.

والدین باید در نظر داشته باشند که می بایست تصمیم اینکه فرزند آنها می تواند از تلفن هوشمند استفاده نماید و یا نه، را با توجه به سن و رشد و بلوغ عقلی و سوابق اجتماعی او در نظر بگیرند. و سپس می بایست درباره متناسب بودن نرم افزارها و ابزارها با وی به مشورت بنشینند و تصمیم گیری نمایند. یکی از مهم ترین دلایل درخواست نوجوانان و کودکان برای داشتن تلفن همراه، افزایش امنیت و دیگری گسترش ارتباطات می باشد، در مورد اول توصیه می شود که تلفن همراه در اختیار او قرار گیرد و در مورد دوم نیز توصیه می شود که اعطای گوشی را به تاخیر بیاندازید.

براین اساس تولیدکنندگان محتوای جدیدی را با ارزیابی علایق و سلایق نسل‌های مختلف و با استفاده از بازخوردهایی که می‌گیرند برای سنین خاص تولید می‌کنند. ضمن اینکه امکان پیوند خوردن با سیستم های آموزش و پرورش وجود دارد تا برنامه کلاسی، کارنامه، ویدیوهای آموزشی برای فرد در دسترس باشد.

این سیم‌کارت هم مانند همه اپراتورهای فعال کشور به شبکه سراسری مخابراتی کشور متصل می‌شود اما برای فضای مجازی به گونه‌ای طراحی شده است که کودکان و نوجوانان فقط در یک شرایط و محیط امن امکان فعالیت خواهند داشت. در حقیقت این اپراتور یک پلت‌فرم را در اختیار کاربران قرار می‌دهد تا توسط آن همه اپلیکیشن‌هایی که در کشور وجود دارد و برای کوکان و نوجوانان مناسب است را به دست بیاورند.

بخشی از مزایای این نوع سیم کارت­ها برای کودکان و نوجوانان عبارت است از:

-  ایجاد فیلترینگ برای محافظت کودکان در مقابل مطالب نامناسب

-  در اختیار قرار دادن محتوا با توجه به سن مخاطب

-  قرار دادن سرعت مناسب جهت دسترسی به محتواهای لیست سفید

-  ارائه محتوای اختصاصی متناسب با سن

-  جلوگیر از ایجاد آسیب­ های روانی با کنترل مواجهه با محتوای خشن، ضدمذهب یا جنسی

-  ایجاد لیست سیاه برای ارتباط با سایر افراد

-  جلوگیری از ایجاد ممانعت از ارتباطات ناخواسته و مزاحمت با تعریف لیست سفید مخاطبان

-  وجود بخشی به نام درسا بازار به منظور دسترسی به اپلیکیشن های مفید و کاربردی

-  مطلع شدن از موقعیت فرزند

-  مشخص کردن محدوده ی فیزیکی و هشدار در صورت خروج از آن

-  امکان مطلع شدن از وضعیت موقعیت اعضای خانواده در یک نگاه و با نرم­ افزاری یکپارچه

-  ایجاد ارتباط با مدرسه از طریق ارائه خدمات ارزش افزوده بین مدارس و خانواده

-  امکان غیرفعال کردن گوشی از طریق پرتال مجازی یا گوشی ثبت شده والدین

امسال که یک روز را در هفته با بچه‌های دبستان می‌گذروندم نگاهم تغییر پیدا کرد به حوزه کودک! همیشه فکر می‌کردم روانشناسی کودک و نوجوان خیلی راحتتر از روانشناسی بزرگسالان باشه،... بیشتر